Organizacje rolnicze: nowa WPR do weryfikacji

Krajowa Rada Izb Rolniczych była organizatorem konferencji i warsztatów poświęconych Planowi Strategicznemu na lata 2023-2027.

Uczestnicy konferencji sformułowali wnioski do Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi, które przedstawiamy poniżej:

1. Określenie definicji aktywnego rolnika w Planie Strategicznym dla WPR na lata 2023-2027.
2. Wprowadzenie do polskiego prawodawstwa ustawy o dzierżawie gruntów rolnych w obrocie prywatnym oraz z Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa.
3. Maksymalne dofinansowanie II filara WPR do 70% z budżetu krajowego na przykładzie Węgier.
4. Zniesienie obowiązku utrzymania 80% okrywy zielonej jako warunkowości płatności podstawowej a wprowadzenie maksymalnie do 65% okrywy jako warunkowość.
5. Weryfikację i urealnienie ekoschematów zaproponowanych w Planie Strategicznym dla WPR na lata 2023-2027,
6. Ze względu na brak aktów delegowanych i implementacyjnych UE, oraz rozporządzeń wykonawczych krajowych które są niezbędnym elementem uwarunkowań prawnych realizacji Krajowego Planu Strategicznego, należałoby odłożyć o jeden rok jego wprowadzenie.

Wielkopolska Izba Rolnicza, jak tylko ukazały się pierwsze projekty KPS-u, postulowała o wydłużenie PROW o kolejny rok i stopniowe wdrażanie nowych mechanizmów.

W podobnym tonie wypowiedziała się COPA-COGECA, która sformułowała bardzo konkretne postulaty wobec Komisji Europejskiej w postaci:

1. Nadania priorytetowego znaczenia rolnikom i rolno-spożywczemu łańcuchowi dostaw w planach reglamentacji gazu w państwach członkowskich, zgodnie z czerwcowym komunikatem Komisji oraz środkach redukcji zużycia energii.
2. Wyłączenia łańcucha produkcji rolno-spożywczej z wymagań redukcji konsumpcji energii w godzinach szczytu, jako że może to doprowadzić do poważnych zakłóceń jeśli chodzi o działalność rolników, cały łańcuch dostaw, dobrostan zwierząt oraz utrzymanie bezpieczeństwa żywnościowego.
3. Zapewnienia stałego dostępu do energii dla sektora oraz ograniczenia wahań cen energii. Komisja powinna przeanalizować sposoby zabezpieczenia dostępności energii i gazu po rozsądnych cenach na poziomie europejskim. Pełnego wykorzystania łączenia zapotrzebowania na gaz poprzez unijną platformę energii, aby zwiększyć wspólny unijny ciężar polityczny i rynkowy. Przyjmujemy do wiadomości oświadczenie przewodniczącej Komisji w sprawie „gotowości do dyskusji na temat pułapu cen gazu, który wykorzystuje się do wytworzenia energii elektrycznej” i zachęcamy Komisję Europejską do przedstawienia pilnych i skutecznych propozycji odnośnie tego jak pułap cen gazu pozwoli zredukować rachunki za energię/gaz/prąd, nie zakłócając dostaw oraz rynku energetycznego w długim okresie.
4. Dywersyfikacji i zwiększenia dostaw energii, skupiając się na kluczowej roli bioenergii/ biopaliw z roślin uprawnych/biometanu oraz na potencjale zdecentralizowanej produkcji energii odnawialnej w gospodarstwach. Należy w dalszym ciągu wspierać produkcję biogazu i jego wykorzystanie do generowania ciepła i energii elektrycznej oraz wyłączyć ją z propozycji dotyczącej pułapu dochodów, tak jak biometan. Potrzebujemy zrównoważonej i zdywersyfikowanej dostawy CO2 poprzez poprawę przejrzystości informacji na temat wolumenu i cen na rynku CO2, aby umożliwić lepsze podejście do zarządzania ryzykiem handlowym i politycznym dostaw. Potrzebujemy większego wsparcia dla inwestycji w odnawialne źródła energii w gospodarstwach, redukcji zależności od paliw kopalnych i gazu oraz ograniczenia biurokracji związanej z certyfikatami zrównoważoności biomasy/biopaliw.
5. Wsparcia płynności finansowej europejskich rolników i spółdzielni z wykorzystaniem nowych środków UE. Musimy skorzystać z niewykorzystanych funduszy UE wyodrębionych dla społeczności rolniczej i elastyczności, aby zaktualizować/dostosować krajowe plany odbudowy i zwiększania odporności oraz uprościć dostęp do kredytu. Nadmierne zyski generowane z paliw kopalnych powinny również posłużyć do wsparcia sektora rolnego.
6. Dostosowania kryteriów oraz listy sektorów tymczasowych ram pomocy państwa, zapewniając sprawne funkcjonowanie jednolitego rynku w UE.
7. Jeżeli chodzi o nawozy, Copa i Cogeca zwracają się o podjęcie natychmiastowych działań, aby zaradzić niedoborom w UE oraz zagwarantować większą przejrzystość na rynku poprzez wyznaczenie obserwatoriów rynkowych da nawozów, aby zwiększyć wiedzę i ilość informacji na temat dostępności i cen z wykorzystaniem tablicy wskaźników. Copa i Cogeca zwracają się o:

• zawieszenie lub zniesienie środków antydumpingowych nałożonych na import UAN z Trynidadu i Tobago oraz Stanów Zjednoczonych (wyłączając Rosję z oczywistych powodów), co pomoże rolnikom zdywersyfikować źródło dostaw.
• zniesienie barier taryfowych nałożonych na import mocznika, UAN, DAP, MAP i NPK (kody 3102 10, 3102 80, 3105 30, 3105 40 i 3105 20) z nomenklatury taryfowej, na tak długo jak utrzymuje się ryzyko niedoboru na rynku europejskim. Ten środek jest niezbędny, aby rynek europejski stał się bardziej dynamiczny.
• opracowanie tymczasowego odstępstwa od maksymalnej ilości azotu pozyskanego z obornika w wysokości 170 kg/ha w całej UE i dla wszystkich upraw. Pozwoliłoby to rolnikom wzmocnić gospodarkę o obiegu zamkniętym na szczeblu gospodarstwa i ograniczyć zależność od nawozów mineralnych, a także zmniejszyć ich koszty produkcji.
• opracowanie metody odstępstwa w dyrektywie azotanowej, które pozwoli na stosowanie nawozów zawierających odzyskane z obornika składniki odżywcze, aby spełnić kryteria azotu odzyskanego z obornika na okres co najmniej 8 lat.
• innowacje, aby znaleźć rentowne i przystępne cenowo alternatywy oraz poprawić skuteczność nawozów.

Wrzesień przyniósł kolejny szok cenowy. Niektóre towary zdrożały nawet o 100 proc.

Wielkopolska Izba Rolnicza w ostatnim okresie czasu poruszała wiele z tych kwestii w swoich stanowiskach oraz interwencjach kierowanych do Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi. „Podtrzymujemy swoje stanowisko, wyrażone również poprzez Krajową Radę Izb Rolniczych w kwestii wstrzymania prac nad wdrażaniem Krajowego Planu Strategicznego w sytuacji turbulencji związanych z energią, agresją Rosji na Ukrainę i niepewności rynkowej” – napisano w komunikacie.