W okresie styczeń–listopad 2022 r. wartość sprzedaży towarów rolno-spożywczych za granicę osiągnęła rekordowy poziom 43,6 mld EUR (204 mld zł), o 27% wyższy niż w porównywalnym okresie rok wcześniej.
Do wzrostu wartości eksportu w znacznym stopniu przyczynił się korzystny dla eksporterów kurs złotego względem euro, który wspierał konkurencyjność cenową polskich produktów rolno-spożywczych na rynku międzynarodowym. Wpływ na przychody uzyskane ze sprzedaży zagranicznej przez krajowych eksporterów miały również wysokie ceny transakcyjne żywności na rynku międzynarodowym, które m.in. były pochodną gospodarczych skutków konfliktu zbrojnego w Ukrainie.
Uzyskiwane dobre wyniki w eksporcie towarów rolno-spożywczych świadczą o rosnącej aktywności krajowych przedsiębiorców w kierunku dywersyfikacji relacji biznesowych na rynkach krajów unijnych i krajów trzecich oraz wysokiej jakości oferowanych produktów. Dzięki dostosowywaniu oferty asortymentowej przez naszych rodzimych przedsiębiorców do zróżnicowanych preferencji konsumentów zagranicznych utrzymuje się popyt na polskie produkty na rynku międzynarodowym.
Wzrost przychodów uzyskanych ze sprzedaży zagranicznej w okresie jedenastu miesięcy 2022 r., a także wyższe tempo wzrostu w odniesieniu do 2021 r. potwierdzają, że krajowi przedsiębiorcy działający w branży rolno-spożywczej dobrze radzą sobie na rynku międzynarodowym. Eksport artykułów rolno-spożywczych pozwala na zagospodarowanie nadwyżek żywności produkowanej w Polsce, stanowi ważne źródło przychodów dla polskiego przemysłu rolno-spożywczego i pozytywnie wpływa na gospodarkę kraju.
Jednocześnie import towarów rolno-spożywczych wyniósł 29,2 mld EUR (136 mld zł) i był o 29,2% wyższy niż przed rokiem. Dodatnie saldo wymiany handlowej ukształtowało się na poziomie 14,4 mld EUR (67 mld zł), o 22,7% wyższym niż w okresie styczeń–listopad 2021 r.
Struktura geograficzna eksportu produktów rolno-spożywczych z Polski
Podobnie jak w latach poprzednich produkty rolno-spożywcze były eksportowane z Polski przede wszystkim na rynek Unii Europejskiej. W okresie styczeń–listopad 2022 r. dostawy do krajów UE-27 wygenerowały 32,3 mld EUR (wzrost o 29%), co stanowiło ponad 74% przychodów uzyskanych z eksportu towarów rolno-spożywczych ogółem.
Do krajów UE sprzedawano głównie: mięso drobiowe (3,0 mld EUR), papierosy (2,7 mld EUR), produkty mleczne (2,4 mld EUR), mięso wołowe (1,6 mld EUR), pieczywo i wyroby piekarnicze (1,6 mld EUR), karmę dla zwierząt (1,4 mld EUR), a także wyroby czekoladowe (1,4 mld EUR).
Polski eksport rolno-spożywczy na rynek UE charakteryzuje się znaczną koncentracją geograficzną. Głównym partnerem handlowym Polski pozostały Niemcy. Eksport do tego kraju w okresie styczeń–listopad 2022 r. wyniósł 10,9 mld EUR i był o 26% większy niż przed rokiem. Do Niemiec eksportowano głównie mięso drobiowe, papierosy, karmę dla zwierząt, przetwory rybne, pieczywo i wyroby piekarnicze, ziarno kukurydzy oraz czekoladę i wyroby czekoladowe. Ważnymi odbiorcami polskich artykułów rolno-spożywczych były także: Niderlandy (2,9 mld EUR, wzrost o 40%; eksport głównie mięsa drobiowego, papierosów, ziarna kukurydzy, mięsa wołowego, czekolady i wyrobów czekoladowych oraz soków owocowych i warzywnych), Francja (2,7 mld EUR, wzrost o 34%; wywóz przede wszystkim mięsa drobiowego, przetworów mięsnych, mięsa wołowego, czekolady i wyrobów czekoladowych, pieczywa i wyrobów piekarniczych oraz karmy dla zwierząt), Włochy (2,1 mld EUR, wzrost o 21%; wywożono głównie papierosy, mięso wołowe, przetwory rybne oraz sery i twarogi, co stanowiło blisko 50% wartości eksportu) i Czechy (2,0 mld EUR, wzrost o 34%; eksport przede wszystkim mięsa drobiowego, pieczywa i wyrobów piekarniczych oraz serów i twarogów).
Łącznie eksport na rynki wymienionych pięciu krajów (Niemcy, Niderlandy, Francja, Włochy i Czechy) wygenerował 20,5 mld EUR, co stanowiło ponad 63% wartości eksportu do krajów UE-27.
Do krajów pozaunijnych w okresie styczeń–listopad 2022 r. wyeksportowano z Polski produkty rolno-spożywcze o wartości 11,3 mld EUR, o 21% większej niż w porównywalnym okresie 2021 r. Do krajów pozaunijnych z Polski eksportowano przedewszystkim: produkty mleczne (940 mln EUR), mięso drobiowe (902 mln EUR), pszenicę (690 mln EUR), czekoladę i wyroby czekoladowe (672 mln EUR), pieczywo i wyroby piekarnicze (666 mln EUR) oraz papierosy (577 mln EUR).
Znaczącymi pozaunijnymi odbiorcami krajowych artykułów rolno-spożywczych, podobnie jak w latach poprzednich, były przede wszystkim: Wielka Brytania (przychody na poziomie 3,4 mld EUR, wzrost wartości o 25%; eksport głównie mięsa drobiowego, przetworów mięsnych, czekolady i wyrobów czekoladowych oraz pieczywa i wyrobów piekarniczych), Ukraina (865 mln EUR, wzrost o 19%; eksport przede wszystkim serów i twarogów, karmy dla zwierząt, kawy, czekolady i wyrobów czekoladowych, wody, pieczywa i wyrobów piekarniczych oraz mięsa wieprzowego), Stany Zjednoczone (713 mln EUR, wzrost o 30%; do USA wywożono głównie czekoladę i wyroby czekoladowe, ryby i przetwory rybne, mięso wieprzowe oraz przetwory mięsne) oraz Arabia Saudyjska (482 mln EUR, spadek o 0,5%; eksportowano przede wszystkim papierosy, pieczywo i wyroby piekarnicze, pszenicę oraz sery i twarogi), a w dalszej kolejności: Izrael (368 mln EUR, wzrost o 40%; wywóz przede wszystkim mięsa wołowego, cukru i pszenicy), Norwegia (275 mln EUR, wzrost o 11%; eksport przede wszystkim papierosów, ziarna kukurydzy, karmy dla zwierząt oraz przetworów owocowych), a także Algieria (234 mln EUR, spadek o 41%; wywóz głównie mleka zagęszczonego i w proszku – 66% wartości eksportu, a także tytoniu – 26%).
Struktura towarowa eksportu produktów rolno-spożywczych z Polski
W strukturze towarowej polskiego eksportu produktów rolno-spożywczych dominowały mięso i przetwory mięsne. W okresie styczeń–listopad 2022 r. przychody uzyskane ze sprzedaży zagranicznej w ramach tej grupy towarowej były o 38% wyższe niż rok wcześniej i wyniosły 8,8 mld EUR, stanowiąc 20% wartości całego polskiego eksportu produktów rolno-spożywczych. Największy udział w wartości eksportu mięsa i przetworów mięsnych miały: mięso drobiowe (44% – 3,9 mld EUR), przetwory mięsne (23% – 2,0 mld EUR), mięso wołowe (22% – 1,9 mld EUR) oraz mięso wieprzowe (8% – 748 mln EUR). Eksport zwierząt żywych oraz pozostałych gatunków mięs był stosunkowo niewielki i stanowił odpowiednio 2% i 1% udziału w przychodach z eksportu produktów mięsnych z Polski.
Drugą pod względem wartości pozycję z 14% udziałem w eksporcie produktów rolno- spożywczych z Polski zajmowało ziarno zbóż i przetwory, których łączna sprzedaż, w porównaniu z analogicznym okresem 2021 r., wzrosła o 40%, do 6,0 mld EUR.
Przychody z eksportu ziarna zbóż wyniosły 2,8 mld EUR. W strukturze wolumenu wywozu 8,2 mln ton ziarna zbóż kukurydza stanowiła 42% (3,5 mln ton, wzrost wolumenu eksportu o 72%), pszenica – 40% (3,3 mln ton, spadek o 3%), żyto – 5% (403 tys. ton, spadek o 61%) i jęczmień – 4% (298 tys. ton, spadek o 32%).
Eksporterzy lokowali zboże przede wszystkim na rynku unijnym (6,0 mln ton, 73% wywiezionego ziarna). W okresie styczeń–listopad 2022 r. ziarno kukurydzy wywożono głównie do Niemiec (1,7 mln ton, 48% eksportu tego ziarna), Niderlandów (552 tys. ton, 16%) i Wielkiej Brytanii (249 tys. ton, 7%). Odbiorcą pszenicy były przede wszystkim Niemcy (1,1 mln ton, 33% eksportu tego ziarna), Nigeria (378 tys. ton, 12%) oraz RPA (253 tys. ton, 8%). Głównym kierunkiem eksportu żyta z Polski były Niemcy (344 tys. ton, 85% eksportu tego ziarna), a jęczmienia – Niemcy (198 tys. ton, 67% eksportu tego ziarna), Niderlandy (36 tys. ton, 12%) oraz Algieria (31 tys. ton, 10%).
Szok! W tym sezonie unijny import rzepaku wzrósł o blisko połowę
Wzrost wartości eksportu odnotowano praktycznie we wszystkich grupach towarowych artykułów rolno-spożywczych, tj. tytoniu i wyrobów tytoniowych (o 4%, do 4,0 mld EUR), produktów mlecznych (o 40%, do 3,3 mld EUR), cukru i wyrobów cukierniczych (o 15%, do 2,9 mld EUR), ryb i przetworów (o 14%, do 2,5 mld EUR), a także warzyw i przetworów (o 21%, do 2,1 mld EUR) oraz owoców łącznie z przetworami (o 7%, do 1,7 mld EUR). Większa była również wartość wywozu m.in.: nasion roślin oleistych i tłuszczów roślinnych – o 78% (1,4 mld EUR), kawy, herbaty i kakao – o 27% (1,0 mld EUR), soków owocowych i warzywnych – o 26% (0,8 mld EUR) oraz alkoholu – o 15% (0,7 mld EUR).
Źródło: KOER
